سینستزیا: وقتی موسیقی مزه داره، رنگ ها صدا دارن و مزه ها رو میشه دید!

برای اکثر ماها، گوش دادن به یه آهنگ، خوندن یه کتاب خوب و یا حرف زدن با یه دوست راه های خوبی هستن تا کمی آروم بشیم. اما برای فردی که سینستزیا (synesthesia) داره انجام دادن این کارها شرایطو براش پیچیده تر هم می کنه. این افراد، چندین حس رو با هم تجربه می کنن (synesthesia به معنای حس آمیزیه). طوری که موسیقی مزه ی خاصی رو براشون تداعی می کنه، کلمات رنگ دارن و… . دانشمندان هنوز ریشه ی این قدرت خارق العاده رو پیدا نکردن ولی تا همین جا هم به نتایج جالبی رسیدن.

همونقدری که علت اصلی سینستزیا مشخص نیست شدت شیوعش هم نا معلومه. این شرایط ممکنه برای یه نفر در 20000 نفر پیش بیاد یا حتی یه نفر در 200 نفر! سینستزیا با توهم فرق داره. توهم هیچ چارچوب مشخص و قابل پیش بینی ای نداره ولی فردی که سینستزیا داره، هر بار شماره ی 2 رو با رنگ نارنجی میبینه یا مثلا هر بار که نت F رو می شنوه مزه ی قهوه رو توی دهنش حس می کنه. هر فرد تجربیات خاص خودش رو داره. اگر فردی هر شماره رو به یه رنگی ببینه، این رنگ ممکنه برای یکی آبی و برای دیگری قرمز باشه.

چیزی که از سینستزیا تا الان می دونیم اینه که ارثیه و تقریبا در زنان 6 برابر مردان شیوع داره. محققان نشان گر های ژنتیکی خاصی رو پیدا کردن که مربوط به سینستزیاس. جالب اینجاست که این نشانگرها در اوتیسم هم خیلی دیده شدن- دلیل اینکه اکثر افراد مبتلا به اوتیسم سینستزیا دارن هم همینه- همچنین در صرع. متخصصان بر این باورند که همه ی ما با سینستزیا به دنیا میایم ولی وقتی رشد می کنیم اون اتصالات مغزی در اکثر ما از بین میره.

سینستزیا هم نعمته و هم نفرین. در بعضی موقعیت ها افراد مبتلا می تونن چیزهایی رو تشخیص بدن که بقیه نمی تونن. برای مثال، اگر شما همه 5 ها رو سبز ببینین و 2 رو نارنجی، می تونید در بین یه عالم عدد 5، 2 رو به راحتی پیدا کنید. ولی خب برای فردی با همچین شرایطی که مثلا صدا ها رو میبینه بودن در یه کلاس شلوغ خیلی سخته. یا مثلا خوندن یه متنی خیلی می تونه آزاردهنده باشه وقتی هر حرفی یه رنگی داره. برای فرد مبتلا زندگی یعنی تمایز قائل شدن بین اونچه که مغزتون از یه چیزی میسازه و اون چیزی که واقعا مقابل شماست و این خیلی انرژی از آدم میگیره!