از ترجمه هایی که می کشیم…
دسترسی دانشجو به کتب علمی ترجمه شده و به روز دنیا یک موهبت محسوب می شود زیرا لازم نیست زمان زیادی برای جستجو و ترجمه مطالب مدنظرخود وقت صرف کند، از طرفی دانشجویان تربیت بدنی هم مانند سایر رشته ها در زمان تحصیل در مقاطع مختلف و شرکت در آزمونهای تحصیلات تکمیلی با لیست بلند بالایی از کتابها مواجه اند که در اکثر موارد این کتب ترجمه شده اند و برخی از آنها به دلیل ترجمه غیراصولی و ضعیف ، قابل فهم نیستند و خواننده از همان آغاز متوجه کژتابی مترجم خواهد شد.
از سوی دیگر بعضی اساتید بدون درنظر گرفتن محتوا علمی و موردنیاز دانشجو، در صورت داشتن کتاب ترجمه شده در همان زمینه،آن را به عنوان منبع معرفی میکنند و بیش از آن که در جهت رسالت خود یعنی آموزش و ارتقا سطح دانش دانشجو گام بردارند بدنبال پیاده سازی فنون بازاریابی و فروش کتاب های خود در کلاس های درس و دانشگاه هستند!
ترجمه کتاب به خودی خود کار بسیار ارزنده ای است اما زمانی به این کار فرهنگی خدشه وارد شده و از ارزش آن کاسته می شود که کفه ترازو به سمت منافع مالی،کسب امتیازهای لازم برای اخذ عناوین و سمت های علمی در دانشگاه یا ورود به دوره دکتری نسبت به تلاش جهت ارائه یک نسخه ترجمه شده از یک کتاب معتبرعلمی، سنگینی کند.
عواملی چون نقصان دانش و تسلط ناکافی در مورد موضوع کتاب،عدم آگاهی از فن ترجمه،نبود ویراستارعلمی و ترجمه کتاب توسط دانشجویان مختلف که نتیجه آن ترجمه نامفهوم وناموزون فصول مختلف کتاب است،اثری را بوجود خواهد آورد که فاقد اعتبار لازم حتی برای مطالعه گذراست چه برسد به آن که بعنوان یک کتاب مرجع و معتبر به دانشجویان معرفی شود و یا در آزمونهای تحصیلی مورد استفاده قرار گیرد .
ترجمه یک فن و تخصص است و صرفا” چینش کلمات برگردانده شده به فارسی کنار یکدیگر نیست،به خصوص ترجمه کتاب های علمی تخصصی که بدلیل حساسیت موضوعات حتی ممکن است مترجم غیر حرفه ای باعث تحریف بخش هایی از نسخه اصلی و ایجاد شبه در مطالب کتاب شود .
نبود قانون کپی رایت در ایران باعث عدم ارتباط بین مترجم با نویسنده شده و بر کم و کیف ترجمه تاثیر منفی می گذارد؛ چون نخستین منتقد ترجمه یک کتاب پیش از چاپ، می تواند خود نویسنده کتاب باشد!
در این قضیه علاوه بر مترجم،ناشر نیز مقصر است زیرا آنان باید بر صحت ترجمه دقت و نظارت کنند تا کار شسته رفته و درستی به دست مخاطب برسد که متاسفانه این اتفاق رخ نمی دهد.
در آخر امید است ناشران با دقت و حساسیت بیشتری به چاپ و نشر کتابهای ترجمه شده مبادرت ورزند و یک ممیزی برای رسیدگی به محتوا کتاب های ترجمه شده،ارزش گذاری علمی و تعیین منابع موثق برای هر درس و آزمون تعیین شود و فقط به یک یا چند دانشگاه محدود نباشد تا ضمن رفع سردرگمی دانشجویان این رشته از سوءاستفاده افراد سودجو در جامعه دانشگاهی نیز پیشگیری گردد.
بهار جلالوند
دیدگاهتان را بنویسید