جغرافیای ورزش – شاهرود

شاهرود شرقی ترین شهرستان در استان سمنان و ششمین شهرستان بزرگ کشور می باشد و از حیث وسعت و جمعیت بزرگترین شهرستان استان سمنان نیز می باشد که از غرب به شهرستان دامغان و از شمال به استان گلستان و خراسان شمالی و از شرق به خراسان رضوی و از جنوب به استان یزد و اصفهان محدود می شود و در میانه راه تهران و مشهد است.
شاهرود به قاره کوچک ۵ اقلیم معروف است. در شهرستان شاهرود بیش از 128 اثر تاریخی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده که از این تعداد 58 اثر شامل بناهای تاریخی می باشد.
شاهرود شهری است که جنگل و کوه و کویر به هم می رسند. این ویژگی موقعیت خاصی از نظر گردشگری به این شهر زیبا داده است که آن را قاره ای کوچک در قلب ایران می نامند. مهمترین بخش جاذبه های گردشگری آن جاذبه های طبیعی و منحصر به فرد آن می باشد. شاهرود از شمالغرب با کوههای البرز شرقی و از سمت جنوب و شرق با کویر مرکزی ایران احاطه شده است.همین موضوع تنوع آب و هوایی منحصر به فردی به وجود آورده و موقعیت جغرافیایی خاصی به این شهر بخشیده است.
شما با طی مسافتی حدود 50 کیلومتر در شمال شاهرود به یکی از قدیمی ترین جنگلهای دنیا که منطقه ای سرسبز با پوشش جنگلی و اقیانوسی خروشان از ابر یعنی جنگل رویایی ابر که گویی آسمان با زمین ملاقات می کند، می رسید.

جنگلهای قطری و اولنگ، خوش ییلاق و…. که هر کدام جذابیت های خاص خود را دارند نیز در همین نزدیکی هستند. در ضلع شرقی شهرستان به منطقه ای کویری می رسید که منطقه خارتوران نام دارد که به آفریقای ایران شهرت دارد و زیستگاه یوز پلنگ آسیایی، گورخر آسیایی و زاغ بور است.
در سمت جنوب شرقی به تپه رمل های کویری رضا آباد می رسید. در شمال غرب به بلندترین قله البرز شرقی، قله شاهوار و پیست چالچالیان خواهید رسید.
قبل از آن در حدود ۳۳ کیلومتری شاهرود در میانه راه شاهوار به روستای پلکانی مجن که ماسوله کویر ایران نام دارد، خواهید دید که در آن آبشارها و چشمه هفت رنگ از جاذبه های طبیعی دلربا می باشد. در جنوب شهرستان هم به کویر چاه جم و نخلستان های خرمای طرود که مرکز تولید خرما و مرکز پرورش شتر شمال شرق کشور است، می رسید. جدا از تنوع آب و هوایی، جاذبه های طبیعی، تنوع مواد معدنی، تنوع گونه های گیاهی و جانوری کمیاب،و همچنین مناطق حفاظت شده متعدد که به طبیعت این شهرستان اهمیت خارق العاده ای بخشیده است، از بعد جاذبه های معنوی و فرهنگی شاهرود نیز می توان به مقابر عرفای بزرگی چون با یزید بسطامی، شیخ ابوالحسن خرقانی و ابن یمین فرومدی و شاعران بزرگی چون فروغی بسطامی اشاره نمود.
همچنین در بحث گردشگری نمی توان از جذابیت و تنوع محصولات صنایع دستی معروف شاهرود از فرش دستباف، جاجیم، گلیم، سفال، نمد بافی و ….. گذشت.

مناطق ویژه ورزشی (طبیعی):
از جمله مناطق ورزشی طبیعی در شاهرود زیبا می توان به قله شاهوار جهت کوهنوردی ، جنگل ابر و اولنگ و قطری در توریسم گردشگری ورزشی و رشته جهت یابی و….، رمل های کویری جهت مسابقات افرود و پیست اسکی که قابلیت رسمی شدن را دارد ،صخره های طبیعی و مناطق بکر و دیدنی جهت کوهپیمایی و صخره نوردی،صحرای جلالی با قابلیت های ورزشی متنوع و …. اشاره کرد.

مناطق ویژه ورزشی (ساختمانی):
بیش از 52 سالن ورزشی چند منظوره در شهرستان، بیش از 02 سالن ورزشی روستایی،۶ زمین چمن طبیعی فعال، ۵ زمین چمن مصنوعی فعال، بیش از 61 سالن تخصصی ورزشی در رشته های ژیمناستیک، بدنسازی، خانه دارت، خانه شطرنج، تیراندازی، خانه پینگ پنگ، بدمینتون، کشتی، رزمی و…..، ۶ زمین تنیس خاکی، 01 استخر سرپوشیده، بیش از 051 باشگاه خصوص با فضا و امکانات ویژه، ۶ پیست دوومیدانی، ۷ زورخانه جهت ورزش باستانی، ۳ پیست و مجموعه سوارکاری و بیش از ۵ زمین گلف و ۲ جاده سلامتی در شهرستان و زمین های رو باز ورزشی در پارک ها جهت ورزش همگانی عموم مردم، وجود دانشکده تربیت بدنی ورزش در دانشگاه صنعتی در مقطع کارشناسی، ۳ گرایش در مقطع ارشد و ۱ گرایش در مقطع دکتری و مجموع 51 هیات علمی و همینطور وجود دانشکده تربیت بدنی در دانشگاه آزاد شاهرود در مقطع کارشناسی و ارشد و دکتری و مقطع کارشناسی در دانشگاه پیام نور و کاردانی در دانشگده فنی و حرفه ای دختران، وجود بیش از ۵ مرکز تندرستی و مشاوره ورزشی و استعداد یابی علمی در ورزش و پروژه های نیمه تمام 00051 نفری و سالن 0003 نفری و …..

سابقه میزبانی مسابقات ورزشی:
سابقه میزبانی در مسابقات بین المللی نداشتیم. اگر چه به نظر می رسد با توجه به پتانسیل های موجود می توانیم به این مهم دست یابیم ولی به طور متوسط سالانه میزبان 02 دوره مسابقات کشوری هستیم.

پتانسیل های موجود برگزاری مسابقات و اردوهای ورزشی:
بابت پتانسیل های موجود در جهت برگزاری مسابقات و اردوهای ورزشی می توان به ظرفیت گردشگری و فضای ایده ال شهری اشاره کرد. از جمله خوابگاههای موجود در شهر اعم از سرای ورزشکاران و…. که در زمان فعالیت دستگاه های اجرایی ظرفیت پذیرش و قابلیت واگذاری این خوابگاه ها جهت میزبانی حدود 600 تا 1000 نفر می باشد.
البته وجود مربیان با سابقه و نام آشنا، داوران ملی و توانمند و داوطلبین ورزشی کارامد در جهت برگزاری هر چه بهتر رویدادهای ورزشی و اماکن و سالن های ورزشی و …. نیز از پتانسیل های خوب شاهرود می باشد.

ورزش‌های بومی:
ورزش های بومی و محلی در شهرستان شاهرود برگرفته از فرهنگ غنی این خطه و علاقمندی بومیان این منطقه با تنوع جغرافیایی آن زبانزد است و بیش از 24 نوع بازی بومی و محلی در جشن ها و جشنواره های مختلف که در طول سال برگزار می گردد از جمله جشنواره دشت شقایق ها در حسین آباد کالپوش میامی و … برگزار می گردد.
در سطح استان و منطقه هیئت ورزش های بومی و محلی این شهرستان فعالیتهای درخور و شایسته ای در جهت احیاء این سنت ها انجام داده است، از جمله این بازی ها می توان به بازی مرواری بر چند یا میخ به دیوار، آسیو بشین، کپ کپو، بریک بازی و….. اشاره کرد.

پر افتخار ترین رشته های ورزشی شهر:
کاراته، ووشو، جودو، تکواندو، کونگ فو، سایر رزمی، بوکس، بدمینتون، سه گانه، دارت، باستانی

معروف ترین امکانات ورزشی شهر:
سالن چند منظوره تختی، سالن چند منظوره شهید اکبری، سالن ورزشی اخوین، سالن ورزشی بهارستان، سالن ورزشی مالک اشتر، سالن ورزشی انقلاب، سالن های ورزشی دانشگاه صنعتی شاهرود، سالن ورزشی دانشگاه علوم پزشکی، سالن ورزشی هلال احمر، سالن ورزشی مغان، سالن کوثر، سالن شهید بیاری، استخرهای سرپوشیده فجر، سمیه، ذوب آهن، نشاط دانشگاه صنعتی شاهرود، موج کارگران، علوم پزشکی و…. می باشد.

مشهور ترین ورزشکاران شهر:
شاهرود از دیر باز تاکنون به عنوان قطب شمال شرق کشور ورزشکاران قهرمان و ستاره های بسیار در کارنامه افتخارات خود ثبت کرده که نشان از پتانسیل بالای این شهرستان در ورزش قهرمانی دارد. از جمله اعضای تیم ملی طی درچند سال گذشته:
دنیا آقایی: جودو (در حال حاضر مربی تیم ملی جودو می باشند)
علی رضوانی: سه گانه و استعداد نخبه طلایی آسیا
حامد دهقان: والیبال ناشنوایان
امیرحسین مشکی: والیبال نشسته
پگاه کامرانی، الناز فیض منش، صفورا زمانلو : بدمینتون
خشایار امینی و مهیار چوپانزاده و حسین صائمی: ورزشهای باستانی و زورخانه ای
محمد نبی زاده: عضو تیم ملی کشتی آلیش و نائب قهرمان جهان
قدیمی ها: برادران مظفری در رشته والیبال بویژه ایرج مظفری

تقریبا چند درصد مردم ورزش می کنند؟
طبق آمار و ارقام می توان گفت با توجه به اینکه جمعیت شهرستان شاهرود و حومه حدود 240 هزار نفر می باشد و با توجه به آمار بیمه شدگان ورزشی سازمان یافته در سال 98 که حدود 14 هزار نفر بوده، ورزشکار سازمان یافته ۶ درصد هستند.
و در خصوص مردمی که برنامه ورزشی منظم در برنامه زندگی خود در رشته های همگانی (پیاده روی،دوچرخه سواری، طبیعت گردی، کوهگشت و کو هپیماپی، ورزش صبحگاهی و عصرگاهی، استخر) دارند تقریبا 24 هزار نفر برآورد می شود که حدود 10 درصد جمعیت شهرستان را شامل می شوند و سهم زنان و مردان تقریبا با توجه به آمار برابر است.

اگر شما مسئول ورزش شهر بودید، چه امکاناتی را در نظر می گرفتید؟
ارائه یک برنامه راهبردی و علمی مدون با در نظر گرفتن تمام امکانات و پتانسیل های موجود که سهم مشارکت زنان و مردان در ورزش و مقام آوری تقریبا برابر باشد، تلاش خواهم کرد سهم زنان هم در استفاده از امکانات ورزشی و ….. بیشتر شود و در جهت جذب حامیان مالی و حمایت مسئولین از این قشر تلاش می کنم و با توجه به پتانسیل های موجود در خصوص ارتقاء سطح نیروی انسانی کارآمد، فعال و متعهد و رویکرد جایگزین پروری و علمی کردن سطح ورزش نیز اقدامات اساسی خواهم کرد.

اگر شما مسئول شهر بودید، روی چه ورزشهایی سرمایه‌گذاری می کردید؟
با نگاهی منطقی و علمی به رویکرد ورزش درکشورهای پیشرفته و صنعتی و زندگی توام با تکنولوژی امروزه و فقر حرکتی، یقینا تقویت ورزش قهرمانی در هر سطح و شرایطی به توسعه ورزش های همگانی بستگی دارد و با توجه به وجود زیرساخت ها مناسب در این شهرستان به دنبال جلب و مشارکت حداکثری در ورزش همگانی خواهم بود و برنامه ریزی و سازماندهی ورزش قهرمانی و استعدادیابی علمی با وجود مراکز علمی علوم ورزشی به صورت جدی مورد اقدام صورت نگرفته و مطمئناً می بایست با ایجاد کارگروه های تخصصی و به کارگیری تمام ظرفیتهای موجود در شهرستان اعم از تعامل تنگاتنگ با دانشگاهها، بسیج ورزشکاران، آموزش و پرورش ، هیئات ورزشی فعال، مربیان و داوران توانمند در سطح یک و ملی کشور و راههای جذب حمایت مادی و معنوی برای ورزشکاران قهرمان زمینه مناسب برای توسعه ورزش قهرمانی ایجاد کرد.

ویژگی های خاص مردم شهر:
در خصوص ویژگی خاص مردم شاهرود به سخنان مقام معظم رهبری در دیدار با مردم شاهرود در 20 آبان ماه 1385 اشاره می کنم ایشان شاهرود را شهری باصفا،دلهای باصفا با مردمانی باصفا توصیف کردند. شاهرود به شهر دین و معلمان با مردمانی مهمان نواز و خونگرم معروف است، چرا از قدیم الایام در مسیر زائران علی ابن موسی الرضا (ع) قرار داشته است.

شاهرود
باید گفت امیدوارم در این برهه زمانی در شرایط درگیری با ویروس کرونا فرصتی جهت تغییر نگاه به ورزش در شهرستان شاهرود رخ دهد.
یقینا آنچه امروز ورزش شاهرود با تمام ظرفیت ها وپتانسیل های موجود به آن نیازمند است وجود یک ساختار و تشکیلات مدیریتی جهادی و انقلابی می باشد و حمایت و پیگیری مسئولین ارشد شهرستان در تشکیل این ساختار مدیریتی جهادی و نظارت دقیق و متعهدانه به مدیریت ورزش و جوانان شاهرود اصلی اجتناب ناپذیر است.
باور دارم مدیریتی جوان، توانمند، پویا و متعهد که دارای یک برنامه راهبردی با شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدهای موجود در این شهرستان باشد می تواند همچون ده سال گذشته بهترین جایگاه را در ورزش کشور برای خود احیاء کند و با رشد و توسعه همه جانبه ورزش به توسعه ورزش کشور کمک نماید.

معصومه ناظمی